28 January 2012

"Side By Side": Tranh đầu xuân của A.C.La


Bên Nhau
(Side By Side)

Oil on canvas, 24x36 inch (61x91.5 cm)
by A.C.La Nguyễn Thế Vĩnh
**
All rights reserved

Ngựa một người bạn lâu đời của con người

Trong muôn vàn bất công  có cái bất công nằm trong những câu chửi có hài tên ngựa.

Khi không, tức bực với ai lại đem ví người đó với con ngựa! Ngựa đâu có gì "cà chớn" để đáng đem ra mà chửi như thế đâu. Ngược lại ngựa có cái dáng dấp rất duyên dáng, thanh tú. Những bắp thịt nổi lên cuồn cuộn biểu lộ một nét đẹp mạnh mẽ. Khi ngựa chạy bon bon nước kiệu toát ra cái cảm giác thong dong thư thái. Khi ầm ầm cùng chủ tướng xông trận, ngựa trông thật hùng dũng, quyết liệt. Khi ngựa xếp thành hàng ngũ cùng đội kỵ binh trong một ngày đăng quang ngựa tạo thêm không khí uy nghiêm.

Lấy ngựa ra mà chửi quả là một bất công lớn đối với người bạn đã sát cánh với con người từ thượng cổ!

Quả là bất công khi nhìn ngựa qua chiều dài lịch sử của con người.  Trong sách sử người ta thường nói: chó có lẽ là anh bạn tốt nhất nhưng chính ngựa mới là kẻ xây dựng nền văn minh. Trong công viên The Horse Park ở Kentucky Hoa Kỳ, du khách đọc thấy một câu tán thưởng và ngầm cám ơn loài ngựa: "Lịch sử được viết trên lưng ngựa".

Ngành khảo cổ đã đưa ra bằng chứng khoảng 5000 năm trước người đã đưa được ngựa về sống chung, sau hơn chó là loài đã được người thuần hóa cách đây 9000 năm.  Và con người cũng đã biết cưỡi ngựa rất sớm, sớm hơn là người ta tưởng trước kia. Ở vùng Himalaya Mountains, phía bắc Ấn Độ, những hình tạc vào đá cổ 3000 năm mô tả người cưỡi ngựa, có thể là đi săn bắn.

Lừa và bò và ngày nay có voi đã gánh giúp cho con người những việc nặng nhọc. Nhưng ngựa nhờ đặc tính nhanh nhẹn nên những con vật kia không thể thay thế trong nhiều công việc.

Loài người biết dùng ngựa đã lâu, loài người khám phá ra bánh xe còn lâu hơn nữa. Thế nhưng việc chế ra chiếc chiến xa chỉ mới xuất hiện cách đây chưa đầy bốn thiên niên kỷ. Những chiếc xe nhẹ do ngựa kéo chở hai người, một người cầm cương, một người xử dụng vũ khí thường là cung tên, núp trong bóng tối rồi đồng loạt xông ra áp đảo làm khiếp đám những đoàn binh lính chạy bộ.

Có thể là người Hyksos đã chế ra xe ngựa (1700 BC). Nhưng một bộ tộc hiếu chiến hơn đã từ phía bắc tràn xuống chiếm ngự vùng Mesopotanmia, thủ đắc và học hỏi được những dụng cụ do những tộc văn minh hơn bị họ khống chế và vào thế kỷ 16 trước công nguyên thì người Hittites đã dùng xe ngựa trong chiến tranh. Vào thời ấy phát minh ra chiến xa với ngựa kéo cũng ghê gớm như chế ra bom nguyên tử vào thời nay.

Trong cuốn Một Biên Khảo Lịch Sử Chiến Tranh của John Keengan có nhắc tới truyện ngụ ngôn: Ngựa có lần ta đây với Bò là ngựa sống gần vua, được nuôi dưỡng và không bị ăn thịt. Truyện cho thấy ngựa gắn liên với niềm kiêu hãnh và giầu sang.

Ngựa còn là một gợi hứng đặc biệt và bền bỉ giúp cho các nghệ sĩ sáng tác. Mời quý anh chị nghe "Ngựa phi đường xa" của nhạc sĩ Phạm Đình Chương sau đây.

(A.C.La)

No comments:

Post a Comment