Tạ Tình Em, thơ

Sao vậy cà . . . Giải túc cầu thế giới nữ 2019: Thái Lan thua thê thảm trong trận gặp đội Mỹ

Gần 10 ngàn nạn nhân Việt ẩn danh kiện công ty Formosa tại Đài Loan

Sáng ngày 11/6/2019 tại Đài Bắc, một tổ chức phi chính phủ cùng năm công ty luật quốc tế đã chính thức kiện Công ty Formosa-Hà Tĩnh, công ty con của Tập đoàn Formosa Plastic Group (FPG) của Đài Loan, yêu cầu bồi thường cho nạn nhân vì đã gây ra thảm họa môi trường biển miền trung Việt Nam hồi năm 2016.

Từ Đài Bắc, bà Nancy Bùi, Phó Chủ tịch của Hội Công lý cho Nạn nhân Formosa (JfFV), nói với VOA:

“Sáng thứ Ba (11/6) chúng tôi đi đến tòa án ở Đài Bắc để nộp đơn kiện công ty Formosa, những thành viên đã xả chất độc tại biển Việt Nam làm cá chết, người dân mất công ăn việc làm. Người dân không thể khiếu hiện ở Việt Nam được cho nên chúng tôi giúp đại diện họ đến Đài Loan, nơi đặt trụ sở của tập đoàn Formosa, để kiện. Chúng tôi làm việc với 5 công ty luật để khởi kiện vụ án dân sự (civil law), yêu cầu đền bù cho sự mất mát và làm sạch vùng biển đã bị ô nhiễm.”

Trong một thông cáo, Hội Công lý cho Nạn nhân Formosa cho biết Hội cùng với sự giúp đỡ của 5 tổ hợp Luật sư, trong đó hai tổ hợp Luật sư Đài Loan, sẽ thay mặt gần 10.000 nạn nhân của thảm họa môi trường do Công ty TNHH Gang Thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (Công ty FHS) gây ra vào đầu tháng 6/2016, chính thức khởi kiện công ty Formosa Hà Tĩnh và 18 công ty liên đới chịu trách nhiệm trước tòa án Đài Loan tại Đài Bắc.

“Mục đích khởi kiện là yêu cầu Tập Đoàn FHS phải bồi thường thỏa đáng cho nạn nhân và làm sạch vùng biền bị ô nhiễm chất độc do công ty FHS gây nên,” thông cáo nêu rõ.

Đại diện cho phái đoàn từ Việt Nam sang, Linh mục Hoàng Đức Oanh, phát biểu tại cuộc tuần hành ở Đài Bắc trước Trụ Sở chính của Tập đoàn Formosa được tường thuật trực tiếp trên mạng xã hội chiều 11/6.

Linh mục Hoàng Đức Oanh

“Thảm họa Formosa là một tai họa, tai nạn khủng khiếp cho nhân dân Việt Nam tại bốn tỉnh miền Trung Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Thừa Thiên Huế, và cho cả dân tộc Việt Nam, và cả môi trường thế giới.”

Phái đoàn đại diện cho gần 10,000 nạn nhân
họp mặt hôm 10/6/2019 để chuẩn bị khởi kiện
Formosa vào ngày hôm sau 11/6/2019 tại Đài Loan.

Phái đoàn đại diện cho gần 10,000 nạn nhân họp mặt hôm 10/6/2019 để chuẩn bị khởi kiện Formosa vào ngày hôm sau 11/6/2019 tại Đài Loan.

Bà Nancy nói đây là một vụ kiện đặc biệt trong lịch sử:

“Đây là một vụ án đầu tiên trong lịch sử: những người đứng ra giúp nạn nhân là các tổ chức ở ngoài nước, nạn nhân thì ở trong nước, còn nơi khởi kiện là ở Đài Loan. Số công ty bị kiện là 18 công ty, rồi có thêm 6 CEO của các công ty đó. Theo luật họ là những người liên đới chịu trách nhiệm, trực tiếp hoặc gián tiếp.”

Bà Nancy cho biết là một số thành viên của Hội đã bí mật sang Việt Nam lập hồ sơ với nạn nhân để tránh sự sách nhiễu của chính quyền.

“Hội làm việc hơn 2 năm nay với các nạn nhân ở Việt Nam để lập hồ sơ với gần 10.000 ngư dân và những người thuộc các ngành nghề khác nhau ở 4 tỉnh này. Khi lập hồ sơ cũng gặp khó khăn do người dân sợ bị trả thù, nên chúng tôi có đưa các phái đoàn về một cách bí mật.

“10 ngàn người này đều là ẩn danh. Chúng tôi vận dụng nhiều đạo luật khác nhau, nhiều chuyên viên luật đa quốc gia khác nhau.”

Trong thời gian qua các thành viên đến từ 10 nước của JfFV đã mở bốn cuộc vận động gây quỹ ở thành phố Houston, Dallas (bang Texas, Hoa Kỳ), ở Na Uy, và Đan Mạch để hỗ trợ cho vụ kiện này, với kinh phí ban đầu dự trù đến 550,000 đôla.

Trong năm nay, Hội sẽ tiếp tục các hoạt động gây quỹ ở thành phố San Jose, bang California vào tháng 8, và tại thành phố Atlanta, bang Georgia, vào tháng 11.

(VOA)

Thiên An Môn không dành riêng cho người Trung Quốc

canhco blog

Những xác người dưới xích sắt của xe tăng sẽ vĩnh viễn ám ảnh các nền dân chủ thực sự. Với những gì mà sinh viên Trung Quốc chịu đựng 30 năm trước các thể chế độc tài còn lại sẽ lấy đó làm thước đo cho dân chúng của họ dưới cái thòng lọng có tên Thiên An Môn, vì vậy đừng ảo tưởng rằng Việt Nam không có quân đoàn của những kẻ thất học và ngu độn sẵn sàng nghe theo chỉ thị tàn sát sinh viên của một nhóm người trong Bộ chính trị.

Việt Nam vốn nổi tiếng đi tắt đón đầu trong bất cứ sự kiện trọng đại nào của thế giới. Việt Nam cũng nổi tiếng không kém khi khống chế triệt để những người bất đồng chính kiến, vì vậy đừng mơ mộng một thứ tình nghĩa của bộ đội sẽ dành cho dân chúng khi họ cực chẳng đã phải đứng lên đòi hỏi quyền lợi của mình.

Không cần xe tăng, những viên đạn nho nhỏ từ họng súng cũng đủ làm cho hàng ngàn người ngã gục. Thiên An Môn kiểu mới sẽ được lập lại có khi còn kinh hoàng hơn, tàn khốc hơn nữa.

Chỉ có quyền lực từ những đất nước lấy con người làm gốc như Mỹ mới có thể dập tắt họng súng của những cái đầu vô nhân đạo. Biến cố Thiên An Môn có lập lại hay không tùy thuộc sự suy vi của các chế độ xem nó là chính sách đứng đắn như Ngụy Phương Hòa vừa công khai xác nhận tại Shangri-La. Mỹ nghe thấy điều đó và chắc chắn rằng nó sẽ được trích dẫn làm tiền đề cho các nghị quyết của Quốc Hội Mỹ sau này khi đối phó với Trung Quốc, một đất nước của những kẻ cầm đầu vô nhân đạo.

Kỷ niệm 30 năm Thiên An Môn cả thế giới lục lại trong đống hồ sơ cũ để thấy rằng chỉ có độc tài hay cộng sản mới có đầu óc bảo vệ chiếc ghế của họ bằng máu của đồng bào mình. Bộ chính trị Trung Quốc dưới tay Đặng Tiểu Bình, Lý Bằng, Dương Thượng Côn cùng Giang Trạch Dân đã chia máu người dân Trung Quốc để củng cố quyền lực và làm cho kết cấu của Đảng Cộng sản Trung Quốc cứng cáp hơn, sau này được các đời Tổng bí thư thay nhau áp dụng và học tập.

Đừng bao giờ ảo tưởng về lòng ân hận của nhóm người cao nhất trong Đảng kể cả còn sống hay chưa từng giây máu ăn phần như Tập Cận Bình hôm nay. Nếu Thiên An Môn chấm dứt trong xác người nằm phơi giữa quảng trường thì ngày nay hàng trăm ngàn người Tây Tạng và Duy Ngô Nhĩ đang lăn lộn trong tủi nhục giữa các tại tập trung với “tội danh” phản động. Tập Cận Bình tỏ ra không hề thua kém các tiền bối của y về khoản bảo vệ quyền lực và triệt để thanh trừng đối thủ để tránh hậu hoạn.

Việt Nam cũng không hề tụt hậu nếu so với đàn anh nhất là về khoản đàn áp và tàn sát.

Cải cách ruộng đất là trang sử đau thương của người dân miền Bắc khi đảng Cộng sản Việt Nam răm rắp tuân thủ bài học từ Trung Quốc khiến cho dân tộc oằn mình trong khốc hại với gần 6 vạn người đã chết oan khốc dưới những phiên tòa ác ôn bậc nhất nhân loại diễn ra ngay tại làng quê nơi họ được sinh ra và lớn lên. Chỉ có Đảng Cộng sản Việt Nam mới đủ can đảm thực hiện những hành vi dã man này. Và rồi bài học ấy đã khéo léo áp dụng lại một lần nữa nhằm đàn áp cả dân tộc sau này thông qua Luật đất đai, một cách chiếm hữu đất của người dân bằng văn bản luật do Đảng Cộng sản nghĩ ra thay thế cho chiêu bài “cải cách ruộng đất” trước đây.

Nếu cải cách ruộng đất giết người công khai thì Luật đất đai giết người âm thầm và không vết tích. Nó chỉ để lại lòng oán thù dai dẳng truyền đời trong dân chúng, đặc biệt là những người bị cướp đất.

Khó lòng có một Thiên An Môn thứ hai tại Việt Nam vì người dân đất nước này đã chịu đủ đắng cay nhưng vẫn không thấy ra cái thòng lọng trên đầu mình. Sinh viên ư? Bọn họ còn rất bận bịu cho chuyện thi cử và trong não của hầu hết các chàng trai, cô gái tràn đầy nhựa sống này đầy ắp mộng tưởng làm giàu. Hai chữ tự do hay nhân quyền hoàn toàn nằm ngoài tư duy của họ.

Trí thức ư? Họ đang lo lắng cho chính thân phận tôi trung của họ còn hơi sức đâu mà nghĩ tới chuyện tranh đấu cho ai khác. Một cái quắc mắt của cấp trên đủ làm run rẩy toàn bộ cuộc đời họ thì lấy đâu ra niềm kiêu hãnh của những người được xã hội vinh danh là trí thức?

Người dân bình thường ư? Đúng là họ có phản ứng giận dữ với những chính sách bất công nhưng sẵn sàng thỏa mãn khi chính quyền đưa ra lời sửa sai và đâu lại hoàn đấy. Bi kịch của người dân thấp cổ bé họng xảy ra đều đặn trong một chu kỳ không thay đổi như thế có khác gì những Thiên An Môn không máu chảy từ cả trăm năm qua tại Việt Nam?

Vì vậy than khóc cho Thiên An Môn chính là than khóc cho chính dân tộc mình, hỡi ơi đất nước Việt Nam thương khó.

canhco’s blog (via Blog SauDong)

Trung Quốc cấm dân mua USD vì kinh tế lâm nguy

Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) mới đây đã cấm người dân mua đồng USD ở các ngân hàng của nước này, khiến giới phân tích nghi ngờ Bắc Kinh đang lo ngại nguy cơ thiếu nguồn USD dự trữ.

Nguồn cầu tiền USD ở Trung Quốc đang tăng mạnh, vì các nhà xuất khẩu miễn cưỡng đem đồng USD về nước, khi lo ngại nhân dân tệ (NDT) mất giá và chiến tranh thương mại Mỹ-Trung leo thang. Tuy nhiên, các biện pháp kiểm soát dòng vốn của Bắc Kinh đã hạn chế công dân mua trữ ngoại tệ ở nhà.

Trong khi đó, các nhà cho vay nước ngoài cũng không muốn cho các ngân hàng Trung Quốc vay đồng USD vì lo ngại những rủi ro tài chính khi kinh tế Trung Quốc suy yếu. Điều này càng khiến tăng nguy cơ Trung Quốc thiếu đồng USD trầm trọng.

Trung Quốc tăng cường kiểm soát dòng vốn
khi thương chiến leo thang. Ảnh: Kyodo.

Già cả không được rút nhiều USD 

Vì lo ngại nền kinh tế giảm tốc, đồng NDT mất giá, nhiều gia đình và công ty ở Trung Quốc đã đem khoảng 1 ngàn tỉ USD ra nước ngoài từ năm 2016. Từ đó, Cục Quản lý Ngoại hối Quốc gia Trung Quốc (SAFE) cho phép mỗi công dân chỉ được đổi hoặc rút tối đa 50.000 USD/năm theo hai dạng rút dần hoặc rút cả gói tiền khỏi các ngân hàng.

Các ngân hàng cũng xét kỹ những yêu cầu rút ngoại tệ từ 3.000 USD trở lên, thay vì 5.000 USD như trước. Còn có luật cấm một số ngân hàng không cho thân chủ chuyển tiền ra nước ngoài để “đầu cơ” như mua bảo hiểm, cổ phần, nhà sang. Các công ty cũng phải xin chính phủ cho phép mua tài sản ở nước ngoài, và họ khó có được sự chấp thuận, trừ phi việc mua tài sản đó cho mục đích làm ăn.

Hồi tháng 5, SAFE bêu tên 17 ngân hàng, công ty và cá nhân toan tính chuyển tiền ra khỏi Trung Quốc. Một người có họ Hong bị phạt gần 25 triệu NDT vì dùng 312 triệu NDT (45,2 triệu USD) để mua nhiều nhà ở nước ngoài từ tháng 2/2011 đến tháng 10/2015.

Những vụ công dân không được phép mua USD ở các ngân hàng Trung Quốc cũng đã bắt đầu tăng, gồm vụ của cựu cố vấn PBOC Dư Vĩnh Định. Ông không được phép chuyển 20.000 USD từ tài khoản cá nhân ra nước ngoài, phía ngân hàng lấy lý do ông đã hơn 65 tuổi. Ông nói: “Tôi luôn ủng hộ kiểm soát vốn, tuy nhiên đôi lúc chúng ta thực hiện những biện pháp kiểm soát quá cực đoan. Giao dịch ngoại hối hợp pháp đang bị cản trở”.

Các nhà phân tích nói việc Bắc Kinh quyết tăng cường kiểm soát dòng vốn đã phản ánh tình trạng hiểm nghèo của nền kinh tế, và nếu các biện pháp kiểm soát thiếu hiệu quả sẽ khiến dòng vốn “bay đi” (bị chuyển ra nước ngoài lén lút). Và khi một phần quỹ dự trữ ngoại hối không dễ chuyển đổi thành tiền mặt, PBOC sẽ sớm chẳng đủ tiền duy trì ổn định tiền tệ. Hệ lụy này vô cùng lớn, đe dọa uy tín một quốc gia chủ nợ của thế giới, và đe dọa nguồn quỹ 3.000 tỉ USD dự trữ ngoại hối của Trung Quốc. Núi tiền này sẽ cạn rất nhanh, khi tổng nợ của Trung Quốc đã gần chạm mốc gấp 3 lần GDP - gấp 3 lần tỉ lệ nợ/GDP của Mỹ.

Nếu Trung Quốc trở thành nước nhập siêu (đồng nghĩa nước đi vay), ngoại tệ lại càng quan trọng. Sau khi vực dậy hệ thống ngân hàng, bảo vệ đồng tiền và bơm cho thương mại, Bắc Kinh sẽ thấy số tiền 3.000 tỉ USD còn lại không bao nhiêu. Bán tháo trái phiếu của Mỹ đồng nghĩa lãi suất USD sẽ tăng và làm chậm nền kinh tế Mỹ, nhưng nó cũng khiến dòng vốn chạy hết khỏi Trung Quốc.

Nói cách khác, Bắc Kinh không còn kiểm soát được tương lai kinh tế. Từ xuất siêu chuyển sang nhập siêu sẽ kéo theo các xu hướng tiêu cực khác. Các nhà phân tích nói Bắc Kinh đang kiềm chế dòng vốn “bay đi”, vì cần phải chống lại nguy cơ biến động kinh tế và tài chính đáng kể, nhất là nếu như không đạt đến một thỏa thuận thương mại với Mỹ ở hội nghị thượng đỉnh G-20 trong tháng 6 này.

Chuyên gia nói gì?

Ông Michael Every, nhà chiến lược cấp cao phụ trách châu Á-Thái Bình Dương của ngân hàng cho vay Radobank (Hà Lan) nói: “Nếu Trung Quốc cố gắng bám vào đồng USD bằng cách chặn dân đem tiền ra nước ngoài, thì việc kiểm soát dòng vốn sẽ có hiệu quả trong thời gian ngắn, nhưng cũng là cách Trung Quốc tự cắt mình với phần còn lại của thế giới, thay vì hòa nhập vào”.

Nhà kinh tế trưởng Kevin Lai thuộc công ty đầu tư Đại Hòa (Hồng Kông) nói: “Nếu có cú sốc bất ngờ ập đến thì Trung Quốc sẽ không đủ USD để hỗ trợ đồng NDT. Vì vậy họ phải ngăn chặn dòng vốn chảy ra ngoài đồng thời thu hút thêm vốn từ ngoài chảy vào”.

Nhà phân tích John-Paul Smith của công ty tài chính công nghệ Smartkarma nói nước ngoài gần đây cũng từ chối mua các tài sản bằng NDT gồm cổ phiếu, phản ánh sự lo ngại đồng NDT mất giá, và cuộc chiến thương mại càng khiến tình hình trầm trọng hơn, nếu Trung Quốc không thể kiếm USD từ hàng xuất qua Mỹ.

Jeffrey Snider, nhà nghiên cứu trưởng của công ty đầu tư Alhambra Investments, nói: “Ngay bây giờ, Trung Quốc được coi là một rủi ro rất lớn về tài chính và kinh tế. Lý do của bất kỳ sự miễn cưỡng cho các ngân hàng Trung Quốc vay bằng đồng USD nào cũng vì nhận thức được các rủi ro này”.

Suốt nhiều năm, đồng USD được đưa vào Trung Quốc để mua hàng Trung Quốc xuất khẩu giá rẻ, cũng như để đầu tư ở nước này. Cùng lúc, các công ty Trung Quốc dựa vào đồng USD để mua nguyên liệu và công nghệ cần thiết để sản xuất hàng hóa, cũng như để đầu tư ở nước ngoài. Nhưng dòng tiền nóng này khiến đồng Nhân dân tệ (NDT) tăng giá, trở thành vấn đề đau đầu cho Bắc Kinh, vì nó gây tổn hại đến khả năng cạnh tranh của các nhà xuất khẩu. PBOC đã phải liên tục dùng NDT mua lại số USD được chuyển vào các ngân hàng Trung Quốc, để hạ giảm sức mạnh của NDT.

Kết quả là một khối lượng lớn USD nằm trong quỹ dự trữ ngoại hối của Bắc Kinh, mà lúc đỉnh điểm đã vượt quá 4 ngàn tỉ USD. Nhưng đồng NDT mất giá từ năm 2015, khi kinh tế suy giảm. PBOC phải “đốt 1 ngàn tỉ USD trong quỹ từ giữa năm 2014 và 2017 để bảo vệ đồng NDT và hệ thống tài chính. Vài năm gần đây, quỹ được duy trì khoảng 3,1 nghìn tỉ USD, trong đó có 1.000 tỉ USD trái phiếu của Mỹ.

(Theo Blog THNT)

Nhạc sĩ Leonardo Da Vinci (1452 - 1519)

Phạm đức Thân

Leonardo Da Vinci

Leonardo da Vinci là một họa sĩ và khoa học gia nổi tiếng. Mọi người biết đến thiên tài đa dạng của ông, nhưng tư tưởng và hoạt động âm nhạc của ông chưa được nghiên cứu một cách nghiêm túc và có hệ thống. Nhân kỷ niệm 500 năm ông từ trần, người viết thử tìm hiểu khía cạnh này của ông để có một cái nhìn đầy đủ, toàn diện hơn về người nghệ sĩ tài hoa lỗi lạc. 

Thật ra ông quan tâm rất sâu rộng đến âm nhạc. Ông trình diễn và dạy nhạc, đặc biệt là về âm học, với những thử nghiệm ảnh hưởng lớn đến âm nhạc. Ông trăn trở về thời gian âm nhạc. Ông sáng chế một số nhạc cụ độc đáo cũng như canh tân nhạc cụ sẵn có. Ông có suy nghĩ mới lạ về triết lý âm nhạc rất mật  thiết với triết lý hội họa của ông. Trong Paragone, phần dẫn nhập của khảo luận về hội họa, ông xếp âm nhạc đứng thứ hai sau hội họa, trên cả thi ca. 

Không thấy có tư liệu về giáo dục âm nhạc của Leonardo ở Florence, nhưng điều có ý nghĩa là ông lớn lên trong xưởng họa của Andrea del Verrocchio, và ông này còn là một nhạc sĩ. Nguồn tiểu sử sớm nhất của Leonardo, Annonimo Gaddiano, thế  kỷ  XVI, có nhắc đến Leonardo như một nhạc sĩ: 

"Ông nói năng lịch sự, và là một nghệ sĩ đàn lira nổi tiếng. Ông là thầy dạy đàn lira cho Atalante Migliorotti. Lorenzo il Magnifico phái ông cùng với Atalante Migliorott tới Quận Công Milan để dâng quà tặng là một đàn lira, vì ông là một người trình diễn đàn lira rất độc đáo." 

Đàn lira da braccio (hơi giống đàn violon, nhưng gồm 7 dây, cần đàn rộng hơn và cầu đàn thấp hơn) thời Trung Cổ là nhạc cụ thịnh hành để ứng tấu. 

Vasari trong sách Le Vite (Cuộc Đời Các Nghệ Sĩ) cũng ghi rằng Leonardo "dành nhiều nỗ  lực cho âm nhạc; trên hết là quyết tâm học chơi đàn lira, vì bẩm sinh ông có một tâm hồn cao nhã; ông hát xuất thần không cần chuẩn bị, ứng tấu đệm nhạc trên đàn lira". 

Vasari cũng ghi rõ rằng sau khi Lodovico Sforza lên làm Quận Công Milan, Leonardo rất nổi tiếng lúc đó, đã được phái đến trình diễn vì "Quận Công rất thích tiếng đàn lira, và Leonardo đã mang đàn do chính tay mình thiết kế, phần lớn làm bằng bạc, hình sọ ngựa - mới lạ, dị kỳ- để cho có tiếng kêu lớn hơn. Nhờ vậy ông vượt hẳn các nhạc sĩ khác cùng trình diễn lúc đó. Ngoài ra, ông còn là người ứng tấu giỏi nhất đương thời". Quả thực, thời đó chơi nhạc có nghĩa là hát giai điệu buồn và đệm đàn ứng tấu sâu lắng. Với tài ứng tác điêu luyện, ông đúng là một siêu sao đương thời, giống như Jimi Hendrix và các nhạc sĩ blue của thời hiện đại.

Portrait of a Musician byLeonardo Da Vinci

Nhà toán học Luca Pacioli mà sách De Divina Proportione của ông được Leonardo tham khảo để vẽ những hình kỷ hà, cũng mô tả Leonardo như là một nhạc sĩ. Họa sĩ Giovanni Paolo Lomazzo cũng xưng tụng ông là bậc thầy xuất sắc về đàn lira. Nhạc sĩ Gaffurius có lẽ là người trong bức chân dung Portrait of A Musician của Leonardo (mặc dù có người cho rằng trong tranh chính là Leonardo vì giống ông và ông cũng là nhạc sĩ), thân với ông và thường cho ông  mượn sách. Khi so sánh nhạc cụ hơi và thanh quản, ông có nhắc đến sách về các nhạc cụ, có lẽ là muốn nói đến quyển De Harmonia Musicorum Instrumentorum của Gaffurius. 

Có nhiều lý do khiến phương diện âm nhạc của Leonardo chưa được nghiên cứu và đánh giá đầy đủ. Nhà lịch sử nghệ thuật ít để ý đến âm nhạc thời Trung Cổ vì kỹ thuật chưa cao và nhạc cụ còn thô sơ, nhạc chưa phổ thông đại chúng. Nhà lịch sử âm nhạc cũng ít nhắc đến nhạc sĩ không để lại tác phẩm nào. Tuy nhiên, mặc dù không được đề cập nhiều trong các sách âm nhạc, nhưng ứng tác trình diễn là một mảng hoạt động âm nhạc khá phổ biến và đòi hỏi tài năng đặc biệt, như thấy trong nhiều bức tranh vẽ nhạc cụ ứng tấu trong tay thiên thần, vua David, nhân vật huyền thoại như Apollo, Orpheus, Amphion cũng như các Nữ Thần Nghệ Thuật. 

Suy nghĩ về âm nhạc của Leonardo nằm rải rác trong các sổ tay ghi chú (notebook), từ các ý nghĩ bất chợt, bên lề đến hoạch định nghiên cứu đàng hoàng, cùng là kết quả của giả thuyết, thử nghiệm đã phần nào chứng nghiệm. Phải nắm được kỹ thuật và khoa học tự nhiên thời đại ông mới có thể hiểu rõ các ghi chép này. Xem  xét  có hệ thống và liên kết chúng với nhau cho thấy ông rất quan tâm đến âm  nhạc.

Mechanical Drum by Leonard Da Vinci

Leonardo thường tự coi mình là một người không được học hỏi chính quy (uomo sanza lettere). Ông không phải là nhà nhân bản hoặc triết gia theo  nghĩa triệt để. Về lý thuyết âm nhạc cổ xưa thì chỉ thấy âm vang nhè nhẹ của Pythagoras và Boethius trong sổ tay của ông. Ông tìm hiểu nguồn gốc của âm thanh. Đâu là tính chất của âm thanh phát ra từ thổi hơi? Ông khảo sát tương tác âm thanh giữa hai vật thể, mở rộng khái niệm của Pythagoras. Ông nghiên cứu hiện tượng dao động âm thanh và dao động đồng cảm, và nhận thấy gõ một vật thể làm nó dao động và truyền dao động này đến không khí chung quanh hoặc chất lỏng hay chất rắn khác.

Ông nhận định lan truyền của sóng âm thanh khác sóng ánh sáng, nghiên cứu phản xạ, khúc xạ của sóng âm, và hiện tượng âm vang (echo), tốc độ của âm thanh, các yếu tố quyết định cường độ âm thanh mạnh yếu. Đặc biệt trong lãnh vực này là ông đã thiết lập được cái gọi là luật "phối cảnh âm thanh" (perspective of  sound), nghĩa là nhỏ dần của âm thanh tỉ lệ với quãng cách giữa tai và nguồn âm, tương tự như luật phối cảnh trong hội họa. Ông suy nghĩ về tỉ lệ trong âm nhạc vượt ra ngoài lý thuyết cổ truyền về quãng âm (interval) và di sản của Pythagoras. 

Là nhạc sĩ dĩ nhiên ông quan tâm đến các yếu tố quyết định cao độ của âm thanh (pitch) và thử nghiệm với những chiếc bình có hình dạng khác nhau, miệng rộng khác nhau. Ông đã tiên đoán từ ba thế kỷ trước, khi Chladni (thế kỷ XVIII) tìm ra rung động cộng hưởng trên một mặt phẳng tạo nên những miền dao động nghịch hướng, qua thí nghiệm: kéo cây cọ vĩ cầm dọc mép một đĩa thủy tinh dúi trong cát sẽ thấy hình kỷ hà hiện trên mặt cát. 

Leonardo nghiên cứu về cơ thể học nên hiểu rõ cấu trúc và chức năng của bàn tay nhạc sĩ. Mổ xẻ bộ phận hô hấp của súc vật giúp ông có những hiểu biết lý thú về phát âm giọng hát, mặc dù thiếu các hóa chất bảo trì khiến ông không thể biết nhiều hơn về thanh đới (vocal cord). Có lẽ cũng vì thế nên không thấy ông nói đến cái nội nhĩ (inner ear). Ông có bàn đến các cơ quan phát âm ngoại vi, như bắp thịt trên mặt, miệng và lưỡi, cũng như tương tác giữa chúng. Hiểu biết về lưỡi cho phép ông khảo sát cao độ của giọng, so sánh chức năng của khí quản giống như của nhạc cụ hơi (vd. ống đàn phong cầm hay trompet trượt - một loại trumpet có ống trượt như trombone). Có người còn cho ông là tác giả của De Vocie,  một khảo luận về giọng hát, nhưng cũng có người cho là không phải. Theo ông,  âm nhạc phù du, là cái đẹp lướt qua nhanh. Ứng tác trình diễn là chính và hình như ông có để lại vài câu nhạc. 

Nắm vững kỹ thuật khiến ông có thể kiến tạo nhạc cụ mới và cải tiến nhạc cụ cũ. Sổ tay ông có rất nhiều hình các nhạc cụ như vậy, từ phác thảo sơ khởi rất khó ước đoán nó sẽ hình thành ra sao, đến chỉ dẫn chi tiết đầy đủ để thực hiện nhạc cụ trong xưởng. Tất cả cho thấy ông làm việc có hệ thống nhắm mục đích: tự động hóa một số nhạc cụ và sử dụng rộng rãi kích thước khác nhau của phím đàn  (keyboard) để thao tác trình diễn được dễ dàng; gia tăng tốc độ chơi đàn; mở rộng giới hạn âm thanh như chơi giai điệu trên trống; khắc phục tình trạng âm thanh của tiếng đàn khẩy thường chóng tắt tiếng, không ngân lâu.

Viola organista by Leonard Da Vinci

Ông đã thiết kế sáo trượt, sáo có hệ thống nút bấm như Boehm phát minh ba thế kỷ sau, chuông với cao độ âm thanh khác nhau, trống có thể thay đổi cao độ tùy theo trình diễn hoặc có thể chơi cả hợp âm. Đặc biệt là đàn viola organista, một đàn phím mà dây của nó được khởi phát dao động bởi một ma sát không ngừng, nghĩa là kết hợp chức năng của harpsichord và cello, cho phép chơi đa thanh với cường lực khác nhau, thật đúng như là một dàn nhạc dây điều khiển bởi 10 ngón tay. Ông luôn luôn cố gắng tạo nhạc cụ có thể chơi nghe như nhiều nhạc cụ phối hợp. 

Thư Viện Quốc Gia ở Madrid năm 1967 có trưng bầy 2 sổ tay của ông, gồm 700 trang, cho thấy các ý nghĩ tân kỳ về cấu tạo nhạc cụ. Trong đó có vẽ các kiểu bễ mới cho đàn organetti và đàn phong cầm thính phòng, cũng như bản vẽ khác của đàn viola organista, và đàn viola a tasti (kiểu đàn phím mà các dây thao tác trên những phần gồm các bánh xe răng cưa). 

Năm 2013 nhà làm đàn Balan Slawomir Zubrzycki mất 5000 giờ để thực hiện đàn viola organista. Đàn gần như một kết hợp harpsichord, phong cầm và viola da gamba, với các dây bằng thép đè trên 4 bánh xe răng cưa bọc lông ngựa (nhờ thế tiếng đàn ngọt êm), chức năng như cây cọ, chuyển động nhờ bàn đạp chân của người trình  diễn. Đàn gồm 49 phím và âm vực từ F1 đến F5. 

Suy nghĩ sáng tạo và sâu sắc của Leonard về âm nhạc có thể dễ hiểu hơn nếu ta biết rằng ông đã định nghĩa âm nhạc như là định hình của cái vô hình (figurazione delle cose invisibili). 

Phạm đức Thân
(Tham khảo chính: Emanuel Winternitz)

**

SÁU CÂU CHUYỆN

1. Tất cả làng quyết định cầu mưa.
Khi mọi người đều đã trong chùa
Thì cậu bé đưa em Màu đến.
Đó là niềm tin của ngây thơ.

2. Khi bạn tung một em bé lên,
Bé cười vì biết bạn đỡ liền
Khi bé rơi từ trên cao xuống.
Đó là lòng tin thật vững bền.

3. Chúng ta đi ngủ trước đêm thâu,
Không biết còn sống đến hôm sau
Đồng hồ báo thức ta vẫn để.
Đó là hy vọng được sống lâu.

4. Chúng ta lên kế hoạch lâu dài
Những chuyện lớn nhỏ của ngày mai
Tương lai không biết ra sao cả.
Đó là tự tin ta đủ tài.

5. Ai ai đều thấy đời khổ đau,
Nhưng vẫn đua nhau dúi đầu vào
Kết hôn và rồi sinh con cái.
Đó là tình yêu quá đậm sâu.

6. Trên áo ông già có viết câu
"Không phải tôi tuổi 60 đâu...
Nhưng là 16 với ngọt ngào
và 44 năm kinh nghiệm sống. "

Đó là thái độ trẻ trung lâu.

Chúc các bạn một ngày vui vẻ
và lạc quan tươi trẻ từng giây!

TNT June 10, 2019
phỏng dịch

*
Có bạn muốn tôi giải thích chuyện #1: 
Bài này tác giả chơi chữ. Trong bản Anh ngữ "but only one boy came with an Mirella" . Mirella là tên cô bé nhưng cũng có nghĩa là 'phép màu' trong tiếng Tây Ban Nha. Dân làng chờ 'phép màu' để có mưa nên cậu bé ngây thơ mang em bé tên Màu tới. TNT
**

1. Once all the villagers decided to pray for rain.  On the day of the
prayer all the people gathered, but only one boy came with an
Mirella.

That's faith.

2.  When you throw a baby in the air, she laughs because she knows you
will catch her.

That's trust.

3.  Every night we go to bed, without any assurance of being alive the
next morning but still we set the alarms to wake up.

That's hope.

4.  We plan big things for tomorrow in spite of zero knowledge of the future.

That's confidence.

5.  We see the world suffering, but still we get married and have children.

That's love.

6.  On an old man's shirt was written a sentence, "I am not 60 years
old...I am sweet 16 with 44 years of experience."

That's attitude.

Have a happy day and live your life like these 6 stories!

CHIA BUỒN

Vô cùng xúc động khi được tin
Bạn đồng môn Tốt Nghiệp ĐS XI - QGHC là:

Anh HÀN MINH ĐỨC

đã từ trần  tại Orange County, Nam California
vào ngày 7 tháng 6 năm 2019
Hưởng thọ 80 tuổi

Toàn thể anh chị em Ban ĐSXI - QGHC xin thành thật chia buồn cùng
Chị Hàn Minh Đức và tang quyến.

Nguyện cầu Linh hồn anh Hàn Minh Đức được sớm về hưởng Nhan Thánh Chúa

THÀNH KÍNH PHÂN ƯU
Anh chị em đồng môn ĐSXI - QGHC

CHIA BUỒN

Chúng tôi rất đau buồn và thương tiếc khi được tin bạn đồng môn:

Anh VĂN TÒNG HÒA
Pháp danh Thiện Giác

Cưụ Sinh Viên Tốt Nghiệp QGHC- ĐS XI
đã mãn kiếp Ta Bà  vào ngaỳ 7 tháng 6 năm 2019
tại Santa Ana, Orange County, California
Hưởng thọ 81 tuổi

Toàn thể anh chị em Ban ĐSXI - QGHC xin thành thật chia buồn cùng Chị Liêng,
phu nhân anh Văn Tòng Hòa cùng tang quyến.

Nguyện cầu Hương linh anh Văn Tòng Hòa, Pháp Danh Thiện Giác
sớm cao đăng Phật Quốc

THÀNH KÍNH PHÂN ƯU
Anh chị em đồng môn ĐSXI - QGHC

Bàn về công nghệ viễn thông 5G & Mỹ phá chiến thuật TC

Thế giới đang bước vào giai đoạn công nghệ viễn thông 5G.

 BM

Trước tiên, xin mạn phép giải nghĩa cho những người bình thường, ít quan tâm đến những thuật ngữ. Chữ G trong 2G, 3G, 4G và 5G mà chúng ta thường nghe gần đây, là viết tắt của chữ Generation, nghĩa là thế hệ. 5G là thế hệ thứ 5 của công nghệ điện thoại di động. Mạng 5G, nếu hiện giờ được phát triển ở VN thì cũng không khác nào việc xây dựng đường cao tốc cho bò đi như một số nơi ở ngoài Bắc hiện nay. Có bao nhiêu người VN hiện nay đang có nhiều hơn một chục thiết bị thông minh, luôn kết nối với internet tại nhà? Không phải tôi có ý xem thường người dân Việt, nhưng đây lại là sự thật.

Cũng có nghĩa rằng nó là một bước tiến mới của một công nghệ đã có từ cách đây vài chục năm, chứ không phải là một phát minh mới mẻ gì - như cách mà một số bài báo hoặc cá nhân thường hay ca ngợi, rằng Huawei là một hãng dẫn đầu trong công nghệ này. Thực tế là họ chỉ sản xuất và bán hàng giá rẻ hơn rất nhiều so với các đối thủ cạnh tranh trong cùng lĩnh vực mà thôi. Bạn nào muốn phản bác điều này và cho rằng Huawei là nhà phát minh hàng đầu đối với 5G thì tôi xin có lời khuyên là, hãy tìm hiểu về các sản phẩm cũng như giải pháp công nghệ của hãng Cisco, rồi tìm hiểu thêm xem Huawei có sử dụng bao nhiêu phần trăm công nghệ của Cisco - trước khi phản bác những điều tôi vừa nói.

Khác biệt giữa 5G và các thế hệ trước đó

Với ước muốn nội dung của bài viết được mọi giới đón đọc rộng rãi, không phân biệt ngành nghề, tôi sẽ không đi quá sâu vào chi tiết mà chỉ nhấn mạnh vào những thứ căn bản nhất để mọi người cùng hiểu về 5G.

Cái khác căn bản nhất về mặt kỹ thuật, là mỗi khi chúng ta dùng điện thoại để truyền đi một cái gì đó, như âm thanh hoặc hình ảnh, thì cái điện thoại sẽ mã hóa cái ta muốn truyền, trước khi phóng chúng vào không trung. Nói một cách dễ hiểu là những hình ảnh và âm thanh ấy được "phiên dịch" sang một loại "ngôn ngữ" trước khi truyền đi trong không gian. Các trụ antenna sẽ nhận những thông tin đã được mã hóa rồi truyền đi tiếp, ở phía người nhận thì cái điện thoại của họ sẽ nhận rồi "phiên dịch" ngược trở lại, cho ra âm thanh hoặc hình ảnh như lúc ban đầu.

Các thế hệ của công nghệ điện thoại di động đều sử dụng các loại "ngôn ngữ" khác nhau. "Ngôn ngữ" của mỗi thế hệ mới đều được cải tiến và phát triển để có thể chuyển tải nhiều hơn loại "ngôn ngữ" thường dùng của những thế hệ trước đó. Các máy điện thoại đời mới thì phải có khả năng tương thích ngược, nghĩa là biết nghe và hiểu loại ngôn ngữ của thế hệ trước đó, trong khi những loại điện thoại của thế hệ trước thì không có khả năng này. Đó là lý do mà một cái điện thoại 4G có thể bắt được sóng 4G nếu ở trong vùng phủ sóng 4G, nhưng khi ra khỏi vùng phủ sóng 4G thì nó tuột xuống thành 3G hoặc 2G. Điện thoại 2G thì dù có ở giữa vùng phủ sóng 4G, cũng chỉ có thể gửi và nhận thông tin ở tầm 2G mà thôi.

Tại sao các nhà cung cấp dịch vụ không dùng những trụ thu phát sóng đã có sẵn?

Mỗi một thế hệ của công nghệ thông tin di động đều sử dụng một vài loại tầng số khác nhau. Riêng với thế hệ thứ 5 này, sóng thu phát của nó có đặc điểm là không thể đi xa như các thế hệ trước đó mà chỉ giới hạn trong phạm vi vài trăm thước mà thôi, như một thứ luật bù trừ cho khả năng truyền dữ liệu nhanh và nhiều của nó.

Các điểm thu phát sóng, tức các trụ antenna, đối với những thế hệ trước đây, là những tháp cao ngất hàng trăm mét và to lớn, có khả năng phát sóng đến vài kilomet, thì ở thế hệ thứ 5 này, các trụ thu phát sóng sẽ nhỏ hơn và được gắn trên những cột đèn điện dọc theo đường phố - và thật nhiều. Đây cũng sẽ là khuyết điểm của công nghệ 5G. Dân cư bên ngoài những thành phố lớn sẽ khó mà có cơ hội được sử dụng loại đường truyền internet thế hệ mới này. Một hệ thống antenna thu phát sóng của 5G sẽ cần đến hàng ngàn antenna nhỏ thay vì chỉ vài trụ antenna to lớn như hiện nay. Lắp đặt và nhất là bảo dưỡng hệ thống này tốn kém hơn nhiều so với các thế hệ trước đó.

Đó cũng chính là lý do mà người Mỹ đã nghiên cứu và phát triển một cách thức truyền tải thông tin mới, đưa các trạm thu phát sóng lên không gian, thay vì gắn chết dưới mặt đất. Google thử nghiệm bằng các khinh khí cầu, rồi đến Facebook với những loại máy bay không người lái cỡ nhỏ xài năng lượng mặt trời và bây giờ là SpaceX với các vệ tinh mini. Trong lúc Trung cộng vẫn loay hoay với các trụ thu phát sóng gắn dưới mặt đất và bị hạn chế trong những thành phố lớn. Đó là lý do mà trong một bài viết cách đây mấy ngày, tôi đã mĩa mai rằng người Tàu bay lên mặt trăng chỉ để ... trồng khoai lang.

5G có cần cho Việt Nam hoặc người Việt có cần đến 5G hay chưa?

Từ nhiều tháng qua, chắc các bạn đã đọc rất nhiều những bài báo nói về 5G, thậm chí là có tin 5G đang được thử nghiệm ở Hà Nội.

Như đã nói ở đầu bài, tôi sẽ tránh đi quá sâu vào chi tiết với những từ chuyện môn như tốc độ Gb là gì và nó nhanh cỡ nào. Chỉ xin được đơn giản hóa bằng cách thí dụ để so sánh.
 
Mạng 5G, nếu hiện giờ được phát triển ở VN thì cũng không khác nào việc xây dựng đường cao tốc cho bò đi như một số nơi ở ngoài Bắc hiện nay. Có bao nhiêu người VN hiện nay đang có nhiều hơn một chục thiết bị thông minh, luôn kết nối với internet tại nhà? Không phải tôi có ý xem thường người dân Việt, nhưng đây lại là sự thật.

Có bao nhiêu người ở VN đang xài Ring hay các sản phẩm tương tự (Một thứ chuông cửa có video và thường trực kết nối internet). Có bao nhiêu người có mỗi phòng trong nhà một cái TV và mỗi cái TV đều có Chromecast hoặc Roku hay Apple hoặc Fire Stick để xem phim độ phân giải cao trực tuyến?

Có bao nhiêu gia đình VN hiện tại đang trang bị những thiết bị như Amazon Echo hay Google Home nhận lệnh bằng giọng nói? Có bao nhiêu thiết bị Nest dùng cho hệ thống máy lạnh và sưởi tự động trong nhà ở VN hiện nay? Bao nhiêu gia đình có nhà để xe trang bị cửa đóng mở bằng hệ thống điều khiển qua internet...?

Tất cả những thứ mà tôi vừa kể là những món vật dụng của thời đại Vạn Vật Kết Nối (Internet of Things). Ở giai đoạn đầu tiên của thời đại này, trung bình mỗi nhà sẽ có khoảng vài chục thiết bị luôn được kết nối với mạng internet ở tốc độ cao. Chuyện này chưa hiện hữu ở VN, dù cho chúng ta đã có vài chục triệu người đang xài FB.

Cũng cần biết rằng, hiện có khoảng phân nửa dân số Mỹ vẫn đang xài 3G chứ khoan nói tới 4G, huống hồ gì chuyện 5G? Ngay cả người viết bài này, vốn đang sinh sống tại một thành phố lớn, thủ phủ của một tiểu bang lớn nhất nhì nước Mỹ, bao vây bởi các đại công ty như IBM, Samsung và là nơi tập trung của nền công nghệ kỹ thuật cao, vậy mà chỉ cần ra xa lộ chạy vài chục cây số thì vẫn có khả năng rớt vào khu vực chỉ có mạng 2G mà thôi. Cơn sốt 5G dâng cao độ, phần lớn đến từ nhu cầu tiêu thụ sản phẩm của những đại công ty và các chiến dịch quảng cáo của họ. Vào những ngày đầu của tháng 6 năm 2019 này, hiện giờ thị trường thế giới cũng chỉ có chưa tới 10 loại điện thoại có trang bị 5G. iPhone XI của Apple sắp sửa ra mắt cũng sẽ không có 5G.
 
Trong toàn bộ những vật dụng linh tinh của thời đại Vạn Vật Kết Nối. Thứ quan trọng nhất cần phải có 5G chính là những loại xe tự động lái vì chúng có nhu cầu "nói chuyện và trao đổi thông tin" với nhau ngay lập tức trên đường phố và 5G thỏa mãn được điều này.

Một hệ thống đường phố với hàng ngàn chiếc xe cần phải luôn luôn và lập tức kết nối với nhau để tránh gây ra tai nạn. Các trụ antenna thu phát sóng dày đặc theo cột đèn đường và trụ điện, luôn kết nối với nhau ở trong một chu vi thật gần, bảo đảm được cho mạng lưới này, thay vì hành khách của những chiếc xe không người lái phải đánh cược mạng sống của họ vì nguy cơ bị mất sóng từ những tháp antenna truyền thống, vốn ở xa hàng kilomet và luôn bị các tòa nhà cao tầng cản trở.

Tóm lại, với nhu cầu kết nối vài cái điện thoại, dăm cái máy tính bảng, thêm cái TV và máy tính để bàn. Người VN chưa cần đến mạng 5G trong một tương lai có thể nhìn thấy được. Hãy nhớ lại cái thí dụ của đường cao tốc và những con bò.

Còn Huawei với những lời ca tụng lẫn hăm dọa, rằng họ sẽ thống trị và dẫn đầu thế giới với công nghệ 5G? Hãy để cho người Tàu được vui với giấc mơ của họ. Có câu "Ước mơ không bị đánh thuế, hoặc không tốn tiền.". Hãy tin tôi, riêng giấc mơ 5G của người Tàu sẽ tốn bộn bạc chứ không ít đâu.

Vỡ mộng ở 'thành phố trong mơ' Trung Quốc

Trịnh Châu trải qua "giấc mơ Trung Hoa" với các khoản đầu tư, trợ cấp lớn từ chính phủ, nhưng đối mặt thực tại ảm đạm khi kinh tế suy thoái.

Cảnh đêm ở trung tâm triển lãm quốc tế Trịnh Châu. Ảnh: VCG.

Trịnh Châu, thủ phủ tỉnh Hà Nam, chứng kiến sự bùng nổ kinh tế trong một thập niên qua. Từng là thành phố nghèo với 10 triệu dân nằm giữa sông Hoàng Hà và Dương Tử, Trịnh Châu lột xác thành đô thị hiện đại lấp lánh ánh đèn nhà cao tầng và hàng loạt cầu vượt cao tốc.

Mạng lưới đường sắt được nâng cấp biến Trịnh Châu thành một trung tâm hậu cần, kết nối đầu ra của Trung Quốc tới các tuyến đường bộ vận chuyển hàng hóa sang châu Âu trong sáng kiến Vành đai và Con đường.

Foxconn, nhà cung cấp linh kiện cho Apple, đã xây dựng nhà máy sản xuất iPhone lớn nhất thế giới ở Trịnh Châu. Với nhiều người ở tỉnh Hà Nam, Trịnh Châu là biểu tượng của thành đạt và cơ hội, là thỏi nam châm thu hút người dân khỏi các trang trại nuôi lợn và cánh đồng lúa mì đến tìm kiếm cuộc sống tốt đẹp hơn.

Thu nhập đầu người tại Trịnh Châu trong thập niên qua tăng trung bình gấp đôi, đạt 33.105 nhân dân tệ (gần 4.800 USD) năm ngoái, giúp người dân hưởng thụ cuộc sống trung lưu, mua sắm các mặt hàng xa xỉ và tậu nhà.

Các hãng sản xuất ôtô như GM, Honda và Nissan, cùng những thương hiệu hàng xa xỉ như Christian Dior và Cartier đã rót tiền vào Trung Quốc với nhận định rằng nguồn thu nhập ngày càng tăng ở những thành phố như Trịnh Châu sẽ giúp họ mở rộng thị trường.

Nhưng suy thoái kinh tế bắt đầu từ cuối 2018 dường như đã làm lộ ra sự thiếu ổn định của thành phố. Khi nhu cầu giảm sút trong các lĩnh vực từ bất động sản cho tới tiêu dùng và công nghệ, nhiều người cảm thấy cơ hội tiến cao hơn trong bậc thang xã hội đã biến mất khi chi phí sinh hoạt tăng cao, vượt xa thu nhập. Thành phố đầy ắp cơ hội làm giàu một thời giờ đang khô cạn.

Đầu năm 2019, phóng viên Reuters tới Trịnh Châu trò chuyện với hàng chục chủ doanh nghiệp, người tiêu dùng và người dân đang hy vọng mua được nhà. Nhiều người lo lắng hoặc nghi ngờ về khả năng giữ vững hoặc đạt được ước mơ thịnh vượng theo lời hứa hẹn của các lãnh đạo Trung Quốc.

Họ cảm thấy Trung Quốc sẽ gặp rất nhiều khó khăn để xây dựng một nền tảng kinh tế mới cho tương lai ở những tỉnh nội địa như Hà Nam, đồng thời cho rằng đây là bài kiểm tra thực tế với các nhà bán lẻ toàn cầu đang tìm kiếm thị trường mới.

Từ nhỏ, Gong Tao luôn cháy bỏng giấc mơ trở thành doanh nhân giống bố. Nhờ  bán bút lông thư pháp, bố anh đã kiếm đủ tiền nuôi sống gia đình ở Hà Nam và dạy Gong hiểu giá trị của lao động chăm chỉ.

Khi mới ra trường, Gong mở một cơ sở kinh doanh ở Trịnh Châu năm 2014, chuyên khắc ảnh kỹ thuật số lên bản in kim loại cho khách hàng vào những dịp đặc biệt. Hai năm sau, khi mới 24 tuổi, Gong bước chân vào nền kinh tế trực tuyến đang bùng bùng phát, tạo ra một công ty khởi nghiệp giúp khách hàng thiết kế chương trình cho WeChat, nền tảng mạng xã hội phổ biến nhất Trung Quốc.

Việc kinh doanh rất thuận lợi, nhờ vào sự phát triển sôi động của thị trường công nghệ và chính sách hỗ trợ của chính phủ. Gong mở rộng doanh nghiệp, cải tạo văn phòng, sắm sửa nội thất mới, tuyển tới 70 nhân viên. Nhưng đến năm ngoái, hàng loạt đối thủ cạnh tranh với mức giá rẻ xuất hiện khiến việc làm ăn của Gong chững lại, trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc bắt đầu chậm lại.

"Chúng tôi không thể dự đoán thị trường lại rơi xuống vực nhanh như thế", Gong nói trong một cửa hàng thức ăn nhanh ở trung tâm thành phố Trịnh Châu. Chàng trai 26 tuổi buộc phải cắt giảm đáng kể chi tiêu cho quần áo, ngừng đi ăn ở nhà hàng.

"Cả năm 2017, việc làm ăn của tôi rất suông sẻ, mọi thứ đều tốt nhưng năm 2018, mọi việc bất ngờ thay đổi", anh nói.

Tháng 10 năm ngoái, Gong nghe theo lời khuyên của một cố vấn, đóng cửa cơ sở kinh doanh và chờ qua cơn suy thoái. Gong tìm được công việc bán hàng tại công ty con của một trong những tập đoàn thương mại điện tử lớn nhất Trung Quốc, nhưng nhanh chóng vỡ mộng vì công việc đơn điệu và lương thấp. Ăn Tết xong, anh quyết định không quay lại làm việc.

Gong than thở vì đã không mua một căn hộ ba năm trước, khi giá nhà chưa tăng đột biến, dù gần đây đã giảm. Mối quan hệ của anh với bạn gái cũng kết thúc giống việc kinh doanh.

Gong không từ bỏ khát vọng tự kinh doanh suốt đời, nhưng cho biết mình cần phải thực tế và đang cố tìm một việc làm văn phòng bình thường trong tình hình hiện tại. "Hiện thực luôn vô cùng tàn nhẫn", anh nói.

Tốt nghiệp kỹ sư viễn thông của một trường đại học hàng đầu ở Bắc Kinh, mua được nhà ở Trịnh Châu, cưới được vợ, Wu Shuang, 26 tuổi, được coi là một người thành công điển hình ở Trung Quốc.

Nhưng anh luôn cảm thấy gánh nặng không ngừng lên bản thân và đồng nghiệp ở Trịnh Châu. Căn hộ hai triệu nhân dân tệ (290.000 USD) mà Wu mua năm 2017 khiến gia đình chi gần hết khoản tiết kiệm, Wu cũng phải trả hơn 8.000 tệ (1.150 USD) một tháng tiền vay thế chấp.

Sau khi nghỉ việc tại một công ty nhà nước năm ngoái, Wu gác lại kế hoạch mở một quán bar ở Trịnh Châu, khi đối tác rút vốn còn thành phố lâm vào suy thoái.

"Bây giờ không chỉ là giá mua nhà tăng, mà còn rất khó tìm việc làm", Wu nói, lấy tay đẩy gọng kính đen trên khuôn mặt tròn. "Kinh tế chậm lại, cơ hội ít đi".

Với nhiều thanh niên, giấc mơ Trung Quốc là tìm được việc tốt, kết hôn ở độ tuổi nhất định và mua nhà, giờ đây ngoài tầm với. Giá bất động sản tăng buộc họ phải ăn bám bố mẹ dù đã tới tuổi trưởng thành. Wu cho hay bố mẹ đã giúp anh khoản tiền đặt cọc mua nhà và thanh toán tiền vay hàng tháng, khiến bản thân anh rất xấu hổ vì bố mẹ không phải người giàu có.

"Nhiều người cảm thấy bất lực vì đa số những người đang tận hưởng cuộc sống tốt đẹp không phải dựa vào bản thân mà nhờ vào gia đình", Wu nói, tay mân mê cốc cà phê đá trong một quán nước nhộn nhịp ở Trịnh Đông, quận tài chính thương mại mới của Trịnh Châu.

"Lương bổng có thể không khác biệt nhiều lắm, nhưng vì bối cảnh gia đình khác nhau, bạn có thể có ít lựa chọn hơn trong cuộc sống", anh bày tỏ.

Bước xuống thêm một nấc thang trong xã hội Trung Quốc, nhiều người cảm thấy bị bỏ lại phía sau và không thể cải thiện cuộc sống dù đã làm việc chăm chỉ.

Nhiều thế hệ gia đình Sun sống nhờ nghề chài lưới trên sông Hoài và Hoàng Hà. Giống ông nội và bố, anh em Sun Genxi, 44 tuổi và Sun Lianxi, 32 tuổi, sinh ra trên thuyền cá.

Sun Lianxi, một ngư dân đánh bắt cá trên sông Hoàng Hà hồi tháng hai. Anh cảm thấy bị bỏ lại và cuộc sống không thể khá hơn, dù đã làm việc chăm chỉ. Ảnh: Reuters.

Kinh tế Trung Quốc phát triển lại là sự trêu ngươi với hai anh em. Từ căn nhà nổi trên sông Hoàng Hà cách trung tâm Trịnh Châu khoảng một giờ lái xe về phía bắc, họ chứng kiến sự phát triển đầy ngoạn mục của tỉnh lỵ.

"Những tòa nhà cao tầng đó chẳng liên quan gì đến tôi. Chúng được xây cho người khác, không phải tôi", Lianxi nói. "Chúng tôi không có phần nào trong đó".

Gia đình Sun đang sống trong lều trải bạt và tấm nhựa bên bờ sông, kiếm ăn nhờ câu cá trên một chiếc xuồng nhỏ. "Giấc mơ của tôi là có một nơi để sống. Cả gia đình đều được sống trong nhà, tôi đi làm việc nuôi họ và không đánh cá nữa", Sun Lianxi nói. "Giờ có được một cuộc sống như thế thật là điều xa xỉ".

Hồng Hạnh (Theo Reuters)
(VNEpress)

PHÂN ƯU

Dr.  NGÔ PHƯỚC LIÊM

Cựu Sinh viên Cư xá Đắc lộ Sài gòn
Vừa vĩnh viễn ra đi vào ngày 1 tháng 6, 2019
tại Garden Grove, California, Hoa kỳ

Hưởng thọ 67 tuổi

Xin thành thật chia buồn với các anh chị Ngô Phước An và Ngô Phước Cương
Nguyện cầu linh hồn bạn Ngô Phước Liêm sớm về miền Vĩnh cửu

Nguyễn Thế Vĩnh và gia đình

Mưa Trên Đất Trại, thơ

Dạo:

       Mưa đây sẽ có lúc ngừng,
Nhưng mưa quê cũ biết chừng nào thôi.

                             *

 Mưa Trên Đất Trại

     (Kỷ niệm kỳ cắm trại chung của hai Liên Đoàn
      Hướng Đạo -- Văn Lang và Hùng Vương -- dịp
      cuối tuần Memorial Day tại Fiesta Island, San Diego.
      Trại được Trời thương ban cho hai trận mưa!)

Dãy lều ướt nằm im lìm chịu trận,
Cơn mưa dầm còn nấn ná lê la.
Dưới gốc thông thui thủi một bóng già,
Mắt hấp háy nhìn ra bờ biển vắng.

Trời u ám, mây đen dày trĩu nặng,
Ngày bắt đầu, thiếu hẳn tiếng chim mai,
Nước trên cao vẫn tuôn chảy miệt mài,
Mặt trời sợ, trốn hoài không chịu ló.

Đám trại sinh nho nhỏ,
Hé cửa lều trong xó tối nhìn ra,
Thấy đầy trời mù mịt mưa sa,
Vội rụt cổ, hít hà đi ngủ lại.

Mưa vẫn trút, người như ngây như dại,
Tay cầm dù, chân chậm rãi bước quanh,
Khu đất trại buồn tênh
Buồn như kiếp độc hành nơi lữ thứ.

Mấy mươi năm biệt xứ,
Kỷ niệm xưa đà lúc nhớ lúc quên.
Cơn mưa về từ lúc quá nửa đêm
Làm thức dậy bao nỗi niềm chôn chặt.

Mưa dai dẳng, hết khoan rồi đến nhặt,
Cứ dập dồn quấn chặt bước chân côi.
Hồn bâng khuâng nhập vào tiếng mưa rơi,
Đổi thay tựa bóng hoa trôi đầu sóng.

                         **
Mưa có lúc thật khoan thai mềm mỏng,
Như bóng tà áo trắng cổng trường xưa,
Rụt rè qua hàng ánh mắt đón đưa,
Con tim tuổi học trò chưa vướng bận;

Lúc cuồng nộ như tiếng gầm uất hận,
Của người đang đánh trận phải quy hàng,
Trong khi còn chiến đấu dở dang,
Để gánh chịu trăm ngàn điều tai ngược;

Lúc day dứt như nỗi buồn mất nước,
Cảnh thanh bình ngày tháng trước còn đâu,
Quê hương thành một ngục tối khổ đau,
Chìm trong đáy vực sâu đầy máu lệ;

Lúc tấm tức như lời con khóc mẹ,
Mẹ khóc con kể lể suốt canh sầu,
Trẻ khóc già bên cạnh chén thuốc sâu,
Già khóc trẻ trên chuyến tàu thăm viếng;

Lúc tê tái như hồn người vượt biển,
Xác thân đà tan biến giữa đại dương,
Vì tự do liều chết bỏ quê hương,
Ngờ đâu phải lối đoạn trường gửi mạng;

Lúc buốt giá tựa tấm lòng tỵ nạn,
Bao năm qua nhìn bè bạn mất dần,
Quanh quẩn còn chỉ có ít người thân,
Tuổi trời cũng đang tiến gần tới mức;

Lúc thê thiết như tiếng gào uất ức,
Của người dân bị áp bức triền miên,
Mấy mươi năm dưới tay lũ bạo quyền,
Tai ách vẫn đến ngày đêm không ngớt.

                          **
Trời đổi sắc, mây đen dần thưa thớt,
Trận mưa dài cũng nhẹ bớt rồi tan,
Các trại sinh nhanh nhẹn xếp chăn màn,
Rồi hí hửng vầy đoàn vui hể hả.

Trên đất khách, mưa xong là nắng hạ,
Nhưng quê nhà, từ đại họa năm nao,
Những cơn mưa nước mắt trộn máu đào
Vẫn ồ ạt tuôn trào không chịu dứt.

            Trần Văn Lương
           Fiesta Island, 5/2019

SpaceX phóng 60 vệ tinh cung cấp Internet tốc độ cao cho toàn thế giới

Tập đoàn Công nghệ thám hiểm không gian SpaceX của tỷ phú người Mỹ Elon Musk ngày 23/5 đã phóng hỏa tiễn Falcon 9, mang theo 60 vệ tinh đầu tiên trong dự án Starlink, lên quỹ đạo Trái Đất.

Vụ phóng này nhằm thực hiện chương trình của SpaceX trong việc cung cấp Internet tốc độ cao trên khắp thế giới thông qua hệ thống 12.000 vệ tinh bao trùm Trái Đất.

Vụ phóng được thực hiện ở bang Florida. Tầng 2 của hỏa tiễn sẽ bắt đầu tách ra khoảng 1 giờ sau vụ phóng, khi đạt độ cao 440km. Sau đó, các vệ tinh sẽ di chuyển vào quỹ đạo thấp ở độ cao khoảng 550km.

Quỹ đạo này cao hơn so với Trạm Vũ trụ quốc tế (ISS), song lại thấp hơn so với đa số các vệ tinh hiện nay. Độ cao nhất trong quỹ đạo địa tĩnh mà vệ tinh hoạt động hiện nay là 36.000km.

Ban đầu, vụ phóng này được dự trù thực hiện vào tuần trước song đã phải hoãn tới hai lần do gió to và phần mềm cần được cập nhật. Mỗi vệ tinh này nặng 227kg.

Với 60 vệ tinh được phóng lần này, đây là lần chuyên chở nặng nhất của Falcon 9.

Dự án Starlink sẽ chính thức hoạt động khi có khoảng 800 vệ tinh được đưa lên quỹ đạo. Như vậy, SpaceX cần tiến hành thêm hơn 10 vụ phóng nữa./.

Hạ nhục Dân tộc Việt, gã Tàu khựa bị nữ nhi Việt tấn công

THÁI LAN: Trinh Dương, một cô gái người Việt đang làm việc tại thủ đô Vọng Các ở Thái Lan hiện nổi tiếng như cồn trên mạng internet với hành động đánh thẳng vào mặt một gã Tàu khựa, sau khi tay này tuyên bố Việt Nam là một tỉnh thuộc Trung Cộng và dân Việt là nô lệ của người Hoa.

Theo đó, trong một ngày được nghỉ việc về sớm do tòa nhà công ty tiến hành bảo trì hệ thống điều hòa nhiệt độ, Trinh Dương có dịp gặp gỡ một cặp vợ chồng người Hoa đang cùng đứng chờ tàu điện ngầm tại nhà ga.

** 

Có lẽ 2 người này là du khách đến Thái Lan nên không rành đường xá. Đang không được vui vì phải kết thúc công việc và trở về giữa cơn mưa tầm tã, nhưng khi 2 người khách lạ hỏi đường bằng tiếng Anh, Trinh Dương vẫn vui vẻ hướng dẫn bình thường.

Trong câu chuyện hỏi han qua lại, bất ngờ người đàn ông kể về việc họ mới du lịch qua Việt Nam và thấy dân chúng biểu tình quá xá.

Mặc dù nắm rõ thông tin người dân nước mình biểu tình phản đối Formosa và nhà cầm quyền CSVN về vấn đề môi trường, nhưng Trinh Dương vẫn giả bộ hỏi ông ta có biết dân chúng Việt Nam biểu tình về chuyện gì hay không.

Thấy cô gái hỏi sâu về câu chuyện biểu tình ở Việt Nam, người đàn ông liền nhìn Trinh Dương với vẻ ngần ngại rồi hỏi cô là người Thái hay người nước nào.

Biết họ ái ngại, nhưng vì muốn cặp vợ chồng người Hoa nói thật những gì họ nghĩ trong đầu, Trinh Dương liền nhận mình là người Nam Hàn.

Ngay lập tức, người đàn ông liền tuôn ra một mạch: “Biết! Tụi nó biểu tình chống cái công ty Formosa bên bọn tao. Mà đâu phải có mỗi Việt Nam, có mấy nước khác cũng từng làm ăn với Formosa. Có sao đâu? Mà bọn lãnh đạo bên Việt Nam cũng ăn tiền rồi, bây giờ đuổi thì đền đi. Làm gì mà biểu tình thấy ghê. Mà Việt Nam thực ra là một tỉnh của Hoa Lục. Tụi tao sẽ sớm đòi lại như Tây Tạng thôi. Dân Việt nó cũng giống dân Tây Tạng, là nô lệ (slave) của tụi tao mà thôi! Tụi tao là dân Đại Lục, là dân tộc đỉnh nhất (unique)...”.

Nghe gã đàn ông bô bô hạ nhục đất nước và dân tộc Việt, nỗi bực dọc đang sẵn trong người Trinh Dương bỗng bốc hỏa lên thành cơn thịnh nộ.

RẦM... không kiềm chế được sự giận dữ, Trinh Dương nhào tới vung tay đấm thẳng vào mặt gã đàn ông đang ra rả những lời nói khinh miệt dân tộc Việt. Tay này bất ngờ choáng váng ngã ngửa ra, còn bà vợ thì hết hồn la toáng um sùm một góc nhà ga. Nhiều khách chờ tàu đứng gần đó liền chạy đến can ngăn.

Thấy mọi người xung quanh không rõ cớ sự, Trinh Dương liền lớn tiếng chửi thẳng vào mặt cặp vợ chồng Tàu khựa: “Mày nói gì? Nói lại lần nữa tao nghe. Có dám nói lại phân nửa câu nói của mày không? Cái đám Đại Lục thối tha tụi mày dám coi thường tụi tao hả? Tao là người Việt Nam. Tao nói cho mày biết, tụi lãnh đạo nước tao không đánh tụi mày, thì người dân tụi tao đánh! Dân tao không xin xỏ, không cúi đầu!”.

Lúc này, cặp vợ chồng Tàu khựa hiểu ra họ đã gặp phải ai, liền dẫn nhau lủi đi chỗ khác.

Còn Trinh Dương vừa run bần bật gì tức gận, vừa túa nước mắt khóc vì ức cho đất nước và dân tộc Việt. Ngồi trên tàu mà đầu óc cô không ngừng lởn vởn các câu hỏi: “Vì đâu nên nỗi? Tại sao vậy? Vì sao nó dám nói vậy? Vì sao nó khinh dân mình? Vi sao nó dám nói như vậy với một người nước ngoài bất kỳ?...”

Về đến nơi ở, Trinh Dương cảm thấy tay đau mới để ý có máu ứa ra, rửa đi rồi nhưng vẫn ứa ra tiếp.

Biết được câu chuyện của Trinh Dương, mặc dù không ủng hộ bạo lực, nhưng hầu hết mọi người đều đồng tình với phản ứng của cô gái mảnh mai xinh đẹp - xứng đáng là con cháu của các nữ kiệt Việt như Hai Bà Trưng, Bà Triệu...

(Bước Chân Việt Thời Báo)

NGHĨ TỪ MỘT SỰ RA ĐI

Lê Nguyễn là csv QGHC, anh vừa ra mắt tại Saigon cuốn sách về lịch sử Nam kỳ. Xin chuyển đến quý anh chị QGHC  bài viết về cố thi sỹ Tô Thuỳ Yên  anh ấy vừa đáng trên fb hôm nay. (NV Trị)

**

NGHĨ  TỪ MỘT SỰ RA ĐI
     
Ngày thi sĩ Tô Thùy Yên giã từ cõi tạm, không ai bảo ai hết, những tấm lòng còn biết yêu thương cùng cất lên tiếng nói của lương tri, vinh danh một nghệ sĩ sống vì cuộc đời, biết quên đi những ngang trái của riêng mình để thốt lên lời bao dung và tình nhân ái.

Rồi chợt nhớ đến hai câu thơ đầy ấn tượng của một nhà thơ viết giữa những biển dâu đang ập đến đời mình:

Đời vốn không nương người thất thế,
Thì thôi, ô nhục cũng là danh
(Nguyễn Tất Nhiên)

Đó là tiếng kêu bi thương của loài chim bằng gãy cánh trong mùa giông bão, tiếng gầm vang cuối cùng của con mãnh thú giữa rừng xanh trước khi gục xuống ngàn đời. Khi con người đã chấp nhận “lấy ô nhục làm danh” thì cũng là lúc họ không còn gì nữa.

Ta mất hết rồi, có thật không?
Hơn ba mươi tuổi đã long đong,
Vàng tan, đá nát, đời vô định,
Tựa chiếc thuyền ai lạc giữa dòng…
(LN – 6.1975)

Một thế hệ đã qua đi, để lại chút hào quang tuổi trẻ, để rồi lặng lẽ nhìn dòng đời trôi quạnh quẽ bên mình. Một người bạn Facebook đã bất chợt viết về tôi “ …đất nước thống nhất, anh ở lại trên quê mình, chấp nhận thân phận bên thua cuộc, tiếp tục cuộc sống người dân khiêm tốn và chân thành phụng sự đất nước mà anh tin rằng ngày càng khá hơn… Nhưng mà, buồn kia anh giấu được ai đâu, lòng anh ngày càng đau khi thấy các giá trị một thời nay xa vắng“ (HVan Le). Đọc đến đó, tôi giật mình, chỉ là trong buổi sơ giao, sao anh có cái nhìn thấu suốt tâm can của người trong cuộc?  Nếu không từng trải qua những thăng trầm, dâu bể, không thể hiểu được những điều như thế.

Nhưng không phải ai trong cùng một thế hệ, dù đã cùng chia sẻ với nhau những ngang trái cuộc đời, cũng có chung một tâm trạng, một cảm nghĩ, một cái nhìn về cuộc sống. Có những người sống trằn trọc không yên với những hồi ức đớn đau về một quãng đời nghiệt ngã, đã để cho những oán hờn thâm nhiễm vào từng nếp nghĩ, từng bước đi trong cuộc sống. Có những người buông bỏ tất cả, quên hết những vinh nhục đã qua, kết thúc một vòng đời ngay từ thuở trung niên. Với họ, không còn gì nữa, vinh quang cũng như cay đắng ê chề!

Nhưng cũng có những người âm thầm gượng dậy, đứng lên từ đống tro tàn của đời mình, nhìn cuộc sống với cái nhìn bao dung, biết trân trọng từng giá trị còn sót lại của kiếp nhân sinh. Với họ, dù chỉ là một mầm sống lẻ loi, cũng có thể từ đó thắp lên niềm hi vọng của một cuộc đổi đời. Họ sống bằng tình yêu thương gửi đến những phận người bất hạnh rẫy đầy trong xã hội, bằng niềm tin tưởng vào một tương lai, và bằng sự đối mặt với những bất công, bạo ác quanh mình.

Tôi yêu những người như thế.

Ta về như lá rơi về cội,
Bếp lửa nhân quần ấm tối nay,
Chút rượu hồng đây xin rưới xuống,
Giải oan cho cuộc biển dâu này!

Những câu thơ tuyệt tác đó đọc đến bao nhiêu lần vẫn không cũ, dù có những lúc nước mắt chực rơi như một hồi ức thương tâm của những kẻ “cùng một lứa bên trời lận đận” (Bạch Cư Dị). Câu cuối cùng như một lời réo gọi của định mệnh, như tiếng kêu thiết tha của một tâm hồn đã bao phen bầm giập, nhưng không mất đi niềm hi vọng về những  điều tốt đẹp vẫn còn ẩn hiện quanh mình!

Cảm ơn hoa đã vì ta nở,
Thế giới vui từ mỗi lẻ loi
(Ta Về - Tô Thùy Yên)

Đúng như có người từng nói: có những cái chết làm nên sự bất tử. Chúng ta không mất hết, vẫn còn niềm yêu thương về cuộc sống, về ý nghĩa của những lẽ công bằng, nhân ái, và trên hết, chúng ta còn có nhau, những người sống với cùng những cảm nghĩ, những niềm tin son sắt trong cuộc đời này.
Chúng ta mất hết, chỉ còn nhau! (Vũ Hoàng Chương)

Lê Nguyễn
26.5.2019

Tin tóm lược

Việt Nam: Bản tuyên bố phản đối TQ làm cao tốc Bắc-Nam lan truyền trên mạng

Một bản tuyên bố “phản đối dự án đường cao tốc Bắc-Nam” đang lan truyền trên mạng xã hội trong những ngày gần đây.  Bản tuyên bố của “các tổ chức xã hội dân sự và người dân khắp nơi” ở Việt Nam yêu cầu chính quyền “không vay vốn và nhận đầu tư từ Trung Quốc” cho dự án này, vì lo ngại về phẩm chất, và an ninh, chính trị.

Nhiều người sử dụng Facebook, trong đó có các nhà hoạt động Nguyễn Thúy Hạnh và Huỳnh Ngọc Chênh, đã và đang chia sẻ bản tuyên bố trên trang cá nhân. Lời phản đối tương tự cũng được đăng trong diễn đàn Bàn luận về Kinh tế-Chính trị có hơn 190.000 thành viên và nhận được hàng chục lời bình luận ủng hộ.
**
Australia: Tia Laser trên Biển Đông

Một nguồn tin quân sự Australia giấu tên cho biết các trực thăng của hải quân nước này gần đây thường bị tấn công bằng tia laser khi thực hiện nhiệm vụ bay đêm trên Biển Đông. Các phi công bị chiếu tia laser thường phải hủy nhiệm vụ và quay về tàu để kiểm tra sức khỏe.

Nguồn tin không nói rõ các trực thăng quân sự này bị chiếu tia laser như thế nào và vì sao phi công cần được kiểm tra y tế. Tia laser được cho là xuất phát từ các tàu cá trên biển, nhưng truyền thông Australia cho biết hiện chưa thể xác định được đó có phải là tàu treo cờ Trung Quốc hay không. Bộ Quốc phòng Australia chưa bình luận về sự việc này.

**

Thương chiến Mỹ-Hoa và Việt Nam

Một hậu quả của trận thương chiến giữa Hoa Kỳ và Hoa Lục là trong Quý 1 năm 2019 số xuất cảng của Hoa Lục vào thị trường Mỹ giảm gần 14% mà xuất khẩu của Việt Nam vào Mỹ lại tăng hơn 40% so với năm ngoái.

Thế nhưng chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Nghĩa cảnh giác rằng, do trận thương chiến Mỹ-Hoa, nhiều doanh nghiệp Hoa Lục đã đầu tư mạnh hơn vào Việt Nam, trong bốn tháng đầu năm, số đầu tư lên tới 65% của cả năm ngoái: họ rời cơ sở sản xuất vào Việt Nam để tránh thuế của Hoa Kỳ. Vì vậy, Việt Nam nên kiểm lại xem là trong lượng hàng bán qua Mỹ, có bao nhiêu là của doanh nghiệp Trung Quốc hầu khỏi có hiện tượng “Hồn Trung Hoa, da hàng Việt”, nôm na là dán nhãn “Chế tạo tại Việt Nam” lên hàng Hoa Lục để bán cho Mỹ. Nếu tỷ lệ này quá lớn, Việt Nam sẽ hết được Hoa Kỳ ngầm nâng đỡ như chúng ta đã thấy mà còn bị vạ lây vì được coi là một chi nhánh của Bắc Kinh.
**
Tại sao ông phản đối dự án khai thác bo-xit tại Tây Nguyên?, GS Nguyễn Huệ Chi trả lời phỏng vấn của báo Yomiuri.

"Nguyễn Huệ Chi (NHC): Không phải chỉ riêng tôi mà bất kỳ người Việt có lương tri nào cũng phản đối, vì đây là một dự án chưa thấy đem lại lợi ích gì cho đất nước mà nguy cơ tàn phá môi trường, tiêu diệt hệ sinh thái phong phú, và để lại những hậu quả nghiêm trọng về nguồn nước độc hại cho không chỉ riêng Tây Nguyên mà cả một vùng đồng bằng rộng lớn phía Nam Việt Nam, và không phải chỉ trong dăm mười năm mà trong ba bốn mươi năm hoặc lâu hơn thế, thì đã rành rành ra đấy."

"Đáng nói hơn nữa là nó đảo lộn đời sống của đồng bào người Thượng, thêm nhiều tập quán văn hóa lâu đời của nhiều tộc người Tây Nguyên rồi sẽ bị xóa bỏ. Sẽ nguy hiểm đến thế nào nếu người các dân tộc ở đây không còn không gian truyền thống để sinh hoạt và không còn duy trì được bản sắc văn hóa của mình?"
. . . .

"Đem đất nước và dân tộc ra mà thử nghiệm mà về kinh tế chỉ có thể trông mong hòa trong khi về tất cả các mặt khác lại không hòa mà thua trắng, chỉ có đám “đỏ đen” chứ có ai trung thực và yêu nước mà lại chịu đựng nổi lối tư duy cờ bạc đó? Cái hậu họa dứt khoát sẽ đến ngay nhãn tiền. Vì nghĩ thế, tôi và một số anh em tâm huyết đã phản đối dự án này." (RFA)
**

Thượng Tướng Ngụy Phượng Hòa, Bộ trưởng Quốc Phòng Tàu Cộng đến Hà Nội

Bộ trưởng Quốc Phòng Tàu Cộng, Thượng Tướng Ngụy Phượng Hòa, dẫn đầu đoàn đại biểu Quân sự cấp cao sang thăm Việt Nam từ ngày 27-29-5. Sau lễ đón vào chiều 27/5, Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Bộ trưởng Quốc phòng CS Việt Nam, đã hội đàm với Đoàn Tàu Cộng tại Trụ sở Bộ Quốc phòng ở Hà Nội.

Em ở Xứ Xa, thơ

Từng có một nơi hoàn cảnh không thể làm hỏng con người

Vương Trí Nhàn

Theo FB Vương Trí Nhàn

Mặc dù chê trách tôi về mặt lập luận, nhưng sau bài tôi viết lần trước ngày 23/5/2019, không ít bạn đã đồng tình với tôi về việc con người Việt Nam hôm nay đang bị làm hỏng một cách toàn diện. Chúng ta chẳng bao giờ nên bi quan một cách tuyệt đối, song sự làm lại con người hiện nay thì quả thật là khó, lý do là vì như chúng ta đều biết, mặc dù chưa từng được tổng kết nhưng hoàn cảnh lúc ấy nhất là cuộc chiến tranh 1945 – 1975 thật quá đặc biệt nó khốc liệt vượt qua sức tưởng tượng và khả năng chịu đựng của con người.

Chỉ cần nói thêm là tôi đã nói điều này chủ yếu dựa trên kinh nghiệm quan sát những con người miền bắc từng được sống được giáo dục như tôi và trải qua chiến tranh theo kiểu chúng tôi, trong khi đó thì nếu nhìn cả thực tế nước Việt Nam sẽ thấy còn có những con người được giáo dục theo kiểu khác có những niềm tin khác bị những quy luật khác chi phối và nay nhiều người vẫn đứng vững trước mọi biến động để làm ăn sinh sống rất tử tế. Xét trên đại thể, trong tình thế ngổn ngang của cả nước hôm nay những người còn được cái căn bản của con người ấy mới chính là cái tương lai là niềm hi vọng của cả xã hội.

Có một sự việc xảy ra mấy ngày hôm nay, nó làm tôi thấy thêm cụ thể về cái kết luận trên.

Ngày 22/5 và mấy ngày sau trên mạng dày đặc những bài viết về cái chết của nhà thơ Tô Thùy Yên (1938 – 2019). Con người đã từng tham gia nhóm Sáng tạo bên cạnh Thanh Tâm Tuyền, Mai Thảo, con người từng có mặt trong các trại tù cải tạo tổng cộng 13 năm và đã từ biệt cõi đời trên đất Mỹ xa xôi, con người đó có dịp hiện ra trước cả những người còn biết rất ít về ông như bản thân tôi một chân dung với niềm tin sâu sắc, bộc lộ ở những nét tình cảm như ủ kín mà vẫn tuôn trào, trong những dòng thơ miên man, đôi khi khúc mắc nhưng thật ra là từng dòng đều chắt lọc, nói lên cái khắc khoải cuối cùng của cuộc đời ông, đó là bài thơ “Ta về” mà rất nhiều người thú nhận rằng đã đọc lên là không thể bỏ xuống được.

Trước tiên cái đáng ghi nhận nhất của bài thơ “Ta về” là nó cho ta thấy cái cao thượng của những con người bị rơi vào hoàn cảnh bên thua cuộc và sau đó là tù đày cực khổ mà vẫn giữ được lòng mình trầm tĩnh, nhìn ngẫm về cuộc đời trong đó có đủ cả sự trân trọng những gì tưởng như đơn sơ nhưng gần gũi nhất của ngày hôm qua, lẫn sự tha thiết sống tiếp cuộc sống hôm nay và muốn lây truyền đạt những điều tốt đẹp ấy cho các thế hệ sau. Ở đây con người trong cảnh khốn cùng tuyệt đối không thấy bộc lộ ra một chút nào gọi là oán thù căm giận trách móc. Thay vào đó là sự tin yêu trầm lắng mà lại dai dẳng đầy sức ám ảnh. Cái sức mạnh tinh thần của con người ở đây tưởng như muốn ghìm xuống ẩn giấu mà vẫn ngời ngời, khiến cho cái hoàn cảnh tưởng rất bi đát lại vẫn hiện lên với đủ vẻ tươi tắn và đầy hy vọng.

Con người tưởng như đã đi hết mọi nỗi cực khổ và đau đớn của đời sống hóa ra vẫn còn lại với tâm thế bình tĩnh nghĩ lại về cuộc đời đã qua và muốn truyền lại những thể nghiệm sống của mình cho những người khác.

Trong những năm chiến tranh, nhiều người ở miền bắc chúng tôi thường tự nhủ rằng mình đã đi đến tận cùng của sự đau khổ và tự hào là những hoàn cảnh khó khăn không làm gì được mình trước sau mình vẫn nguyên vẹn. Hóa ra chúng tôi nhầm. Một cái gì đó rất tốt đẹp đã chết đi trong chúng tôi, bởi sang thời hậu chiến nhiều người tự cho là mình có quyền làm tất cả những điều không được phép làm và coi đó là sự đền đáp đúng hơn là sự vớt vát lại chút hạnh phúc trần thế mà chúng tôi đã bị tước mất. Cái sự bị làm hỏng mà tôi nói trong bài trước gần như được mọi người miền bắc coi là tự nhiên.

Đọc bài thơ của Tô Thùy Yên tôi nhớ lại nhiều cuộc gặp gỡ tiếp xúc với con người ở miền nam sau ngày 30/4/1975, tôi nhớ lại những trang văn bài thơ mà tôi đã đọc, những công trình nghiên cứu khoa học xã hội được làm trước 1975 và tôi nhận ra rằng cũng trong sự bao vây của chiến tranh, nhưng con người nơi đó không bị hoàn cảnh làm cho tê cứng về mặt tâm hồn, liều lĩnh về cách sống, bất cẩn về mọi hậu quả gây ra cho mọi người. Tôi hiểu rằng ở xã hội đó, văn hóa vẫn còn, vẫn chi phối người ta trong mọi mặt đời sống. Cái sức mạnh tinh thần của Tô Thùy Yên hôm nay cũng như của bao nhiêu người khác là kết quả của một nền giáo dục nhân bản và giữ vững chuẩn mực. Người ta không những biết sống để thích nghi với hoàn cảnh mà còn biết giữ được cả những gì tốt đẹp nhất được bồi đắp từ nhiều thế hệ và chuẩn bị cho người ta ra tiếp xúc với thế giới.

Qua nhiều tài liệu về các trại tù cải tạo được thiết lập sau 75, tôi biết có một nguyên tắc chi phối các trại tù này là làm cho những người bị giam trong đó mất hết cảm giác và suy nghĩ của một con người bình thường, không còn đớn đau mà cũng không còn hy vọng, tóm lại là chỉ biết sống qua ngày như một thứ súc vật bị làm nhục. Trường hợp con người trong Tô Thùy Yên sau khi ra tù bộc lộ qua bài thơ "Ta về" chứng tỏ mọi ý đồ loại đó đã phá sản; đây không phải trường hợp cá biệt ở một hai người mà phổ biến ở rất nhiều người. Sau khi bị tù đầy trở về họ vẫn giữ được lòng khao khát yêu đời và có đủ khả năng gia nhập vào cuộc sống hiện đại khi ra sống ở hải ngoại. Chính họ là niềm hy vọng của dân tộc chúng ta. Mà điều đó không phải là ngẫu nhiên vì nó đã được chuẩn bị từ trong cuộc sống hai mươi năm 1955-1975.

* * *

Ta Về

Ta về một bóng trên đường lớn
Thơ chẳng ai đề vạt áo phai
Sao bỗng nghe đau mềm phế phủ
Mười năm đá cũng ngậm ngùi thay

Vĩnh biệt ta-mười-năm chết dấp
Chốn rừng thiêng im tiếng nghìn thu
Mười năm mặt sạm soi khe nước
Ta hóa thân thành vượn cổ sơ

Ta về qua những truông cùng phá
Nếp trán nhăn đùa ngọn gió may
Ta ngẩn ngơ trông trời đất cũ
Nghe tàn cát bụi tháng năm bay

Chỉ có thế. Trời câm đất nín
Đời im lìm đóng váng xanh xao
Mười năm, thế giới già trông thấy
Đất bạc màu đi, đất bạc màu

Ta về như bóng chim qua trễ
Cho vội vàng thêm gió cuối mùa
Ai đứng trông vời mây nước đó
Ngàn năm râu tóc bạc phơ phơ

Một đời được mấy điều mong ước
Núi lở sông bồi đã mấy khi
Lịch sử ngơi đi nhiều tiếng động
Mười năm, cổ lục đã ai ghi

Ta về cúi mái đầu sương điểm
Nghe nặng từ tâm lượng đất trời
Cảm ơn hoa đã vì ta nở
Thế giới vui từ nỗi lẻ loi

Tưởng tượng nhà nhà đang mở cửa
Làng ta ngựa đá đã qua sông
Người đi như cá theo con nước
Trống ngũ liên nôn nả gióng mừng

Ta về như lá rơi về cội
Bếp lửa nhân quần ấm tối nay
Chút rượu hồng đây xin rưới xuống
Giải oan cho cuộc biển dâu này

Ta khóc tạ ơn đời máu chảy
Ruột mềm như đá dưới chân ta
Mười năm chớp bể mưa nguồn đó
Người thức mong buồn tận cõi xa

Ta về như hạt sương trên cỏ
Kết tụ sầu nhân thế chuyển dời
Bé bỏng cũng thì sinh, dị, diệt
Tội tình chi lắm nữa người ơi

Quán dốc hơi thu lùa nỗi nhớ
Mười năm người tỏ mặt nhau đây
Nước non ngàn dặm bèo mây hỡi
Đành uống lưng thôi bát nước mời

Ta về như sợi tơ trời trắng
Chấp chới trôi buồn với nắng hanh
Ai gọi ai đi ngoài cõi vắng
Dừng chân nghe quặn thắt tâm can

Lời thề buổi ấy còn mang nặng
Nên mắc tình đời cởi chẳng ra
Ta nhớ người xa ngoài nỗi nhớ
Mười năm ta vẫn cứ là ta

Ta về như tứ thơ xiêu tán
Trong cõi hoang đường trắng lãng quên
Nhà cũ mừng còn nguyên mái, vách
Nhện giăng, khói ám, mối xông nền

Mọi thứ không còn ngăn nắp cũ
Nhà thương-khó quá sống thờ ơ
Giậu nghiêng cổng đổ, thềm um cỏ
Khách cũ không còn, khách mới thưa

Ta về khai giải bùa thiêng yểm
Thức dậy đi nào, gỗ đá ơi
Hãy kể lại mười năm chuyện cũ
Một lần kể lại để rồi thôi

Chiều nay ta sẽ đi thơ thẩn
Thăm hỏi từng cây, những nỗi nhà
Hoa bưởi, hoa tầm xuân có nở?
Mười năm, cây có nhớ người xa?

Ta về như đứa con phung phá
Khánh kiệt đời trong cuộc biển dâu
Mười năm, con đã già trông thấy
Huống mẹ cha đèn sắp cạn dầu

Con gẫm lại đời con thất bát
Hứa trăm điều một chẳng làm nên
Đời qua, lớp lớp tàn hư huyễn
Giọt lệ sương thầm khóc biến thiên

Ta về như tiếng kêu đồng vọng
Rau mác lên bờ đã trổ bông
Cho dẫu ngàn năm em vẫn đứng
Chờ anh như biển vẫn chờ sông

Ta gọi thời gian sau cánh cửa
Nỗi mừng giàn giụa mắt ai sâu
Ta nghe như máu ân tình chảy
Tự kiếp xưa nào tưởng lạc nhau

Ta về dẫu phải đi chân đất
Khắp thế gian này để gặp em
Đau khổ riêng gì nơi gió cát
Thềm nhà bụi chuối thức thâu đêm

Cây bưởi xưa còn nhớ, trắng hoa
Đêm chưa khuya quá hỡi trăng tà
Tình xưa như tuổi già không ngủ
Thức trọn, khua từng nỗi xót xa

Ta về như giấc mơ thần bí
Tuổi nhỏ đi tìm một tối vui
Trăng sáng soi hồn ta vết phỏng
Trọn đời nỗi nhớ sáng khôn nguôi

Bé ơi, này những vui buồn cũ
Hãy sống, đương đầu với lãng quên
Con dế vẫn là con dế ấy
Hát rong bờ cỏ giọng thân quen

Ta về như nước Tào Khê chảy
Tinh đẩu mười năm luống nhạt mờ
Thân thích những ai giờ đã khuất
Cõi đời nghe trống trải hơn xưa

Người chết đưa ta cùng xuống mộ
Đâu còn ai nữa đứng bờ ao
Khóc người ta khóc ta rơi rụng
Tuổi hạc ôi ngày một một hao

Ta về như bóng ma hờn tủi
Lục lại thời gian kiếm chính mình
Ta nhặt mà thương từng phế liệu
Như từng hài cốt sắp vô danh

Ngồi đây nền cũ nhà hương hỏa
Đọc lại bài thơ thủa thiếu thời
Ai đó trong hồn ta thổn thức
Vầng trăng còn tiếc cuộc rong chơi

Ta về như hạc vàng thương nhớ
Một thuở trần gian bay lướt qua
Ta tiếc đời ta sao hữu hạn
Đành không trải hết được lòng ta

Tô Thùy Yên 

Nhìn Vào Góc Tối Của Trung Cộng . . .

(Huawei nguy hiểm cho an ninh Phương Tây như thế nào)