Thượng viện Canada ra nghị quyết lên án Trung Quốc gây hấn tại Biển Đông

 Thụy My/RFI

Các công trình xây dựng của Trung Quốc trên Đá Chữ Thập,

Trường Sa, Biển Đông, nơi đang có tranh chấp với nhiều bên.

(Ảnh vệ tinh do CSIS công bố ngày 06/06/2017.)

Thượng viện Canada hôm qua 24/04/2018 đã thông qua nghị quyết chỉ trích thái độ hung hăng và sự bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông. Tờ Globe and Mail xuất bản tại thủ đô Ottawa cho biết như trên.

Nghị quyết tố cáo « sự leo thang và thái độ thù địch của Trung Quốc », kêu gọi các bên tranh chấp tôn trọng quyền tự do hàng hải và hàng không, theo như quy định của luật quốc tế và Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS). Bên cạnh đó cần chấm dứt việc xây dựng các đảo nhân tạo và quân sự hóa Biển Đông.

Việc Thượng viện Canada điểm mặt chỉ tên Trung Quốc như vậy là hành động hiếm thấy, vào thời điểm chính phủ của ông Trudeau đang tìm cách mở ra các cuộc đàm phán về thương mại với Bắc Kinh. Nghị quyết được thông qua với 43 phiếu thuận trong đó có các lá phiếu của đại diện chính phủ đảng Tự Do, 29 phiếu chống và 6 vắng mặt.

Thượng nghị sĩ đảng bảo thủ Ngô Thanh Hải cho rằng đây là một thông điệp mạnh mẽ cho Trung Quốc, rằng thái độ của họ ở Biển Đông là không thể chấp nhận được. Theo ông, với việc thông qua nghị quyết này, Thượng Viện đã cổ vũ chính phủ Canada có được « quan điểm mang tính nguyên tắc về một trong những cuộc xung đột địa chính trị lớn nhất trong thời đại chúng ta ».

Ông Ngô Thanh Hải cũng cho biết không ngờ dự thảo nghị quyết được thông qua, vì văn bản này đã bị ách lại suốt hai năm qua ở Thượng viện do sự chống đối kịch liệt của thượng nghị sĩ gốc Hoa Paul Yuen Woo (Hồ Nguyên Báo), người đứng đầu nhóm nghị sĩ độc lập, cựu chủ tịch Asia-Pacific Foundation, bị tố cáo là « thân Trung Quốc hơn bất kỳ ai khác ». 

Đại sứ quán Trung Quốc tại Canada ra thông cáo lấy làm tiếc về việc nghị quyết được thông qua, và trách cứ thượng nghị sĩ Ngô Thanh Hải đã làm xấu đi quan hệ song phương.

Tờ Globe and Mail nhắc lại, chính phủ Canada ủng hộ phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực La Haye năm 2016, rằng yêu sách đường lưỡi bò của Bắc Kinh ở Biển Đông là vô căn cứ. Theo Viện Chính sách chiến lược Úc, trong thập niên qua Trung Quốc đã tự tiện « chiếm hữu trên thực tế 80% Biển Đông, tương đương với diện tích Tây Âu ».